作品简介《与浩初上人同看山寄京华亲故》为唐代文学家柳宗元的浩初诗作。此诗表现了作者对故乡的上人山寄诗注释翻深切思念之情，同时也表达了作者被贬谪的京华愤慨不平之意。前两句以剑喻山峰，亲故谓其割人愁肠，柳宗“割”字照应上句“剑铓”的元唐译赏比喻，突出作者愁苦之深；后两句由峭拔似剑铓的浩初群峰进一步产生出一个奇特的幻想，期望身化千亿，上人山寄诗注释翻散上诸峰以望故乡。京华全诗因景生情，亲故融情入景，柳宗想象奇特，元唐译赏比喻新颖，浩初作者谪居的上人山寄诗注释翻愁苦与望乡的悲哀在短短二十八字里表达得深挚感人，具有很强的京华艺术感染力。

作品原文

与浩初上人同看山寄京华亲故

[唐] 柳宗元

海畔尖山似剑铓，秋来处处割愁肠。

若为化得身千亿，散上峰头望故乡。

作品注释

⑴与：同。浩初：作者的朋友，潭州（今湖南长沙）人，龙安海禅师的弟子。时从临贺到柳州会见柳宗元。上人：对和尚的尊称。山：指柳州附近山峰。京华：京城长安。亲故：亲戚、故人。

⑵海畔：畔，边。柳州在南方，距海较近，故称海畔。剑铓（máng）：剑锋，剑的顶部尖锐部分。《玉篇》卷十八：“鋩，刃端。”

⑶秋：秋季。割：断。愁肠：因思乡而忧愁，有如肝肠寸断。

⑷若：假若。化得身：柳宗元精通佛典，同行的浩初上人又是龙安海禅师的弟子，作者自然联想到佛经中“化身”的说法，以表明自己的思乡情切。千亿：极言其多。《诗经·大雅·假乐》：“千禄百福，子孙千亿。”

⑸散上：飘向。一作“散作”。峰头：山峰的顶端。望：遥望。故乡：这里指长安，而作者的家乡在河东。

作品译文

海边的尖山好像利剑锋芒，到秋天处处割断人的愁肠。

怎能让此身化作千千万万，撒落到每个峰顶眺望故乡！

创作背景

此诗作于柳州。柳宗元从永州司马改任柳州刺史后，一直怀友望乡，愁思郁结。为了排遗愁思，在一个秋高气爽的日子，他与朋友浩初和尚一同登山望景，见四野群峰皆如剑锋，更触动愁怀，真是“登高欲自舒，弥使远念来”（《湘口馆》）。于是写下了这首七言绝句，寄给京城长安亲友，以表达对他们强烈的怀念之情。

作品鉴赏

柳宗元这首诗，通过奇异的想象，独特的艺术构思，把埋藏在心底的郁抑之情，不可遏止地尽量倾吐了出来；它的抒情方式，是属于严羽《沧浪诗话》里所说的“沈著痛快”一类。

诗题标明“寄京华亲故”。“望故乡”而“寄京华亲故”，意在诉说自己惨苦的心情、迫切的归思，希望在朝旧交能够一为援手，使他得以孤死首丘，不至葬身瘴疠之地。

诗的第一句是写登览所见的景色，广西独特的风光之一是奇特突兀的山峰。苏轼说：“仆自东武适文登，并行数日。道旁诸峰，真如剑铓。诵子厚诗，知海山多奇峰也。”（《东坡题跋·书柳子厚诗》）可见“海畔尖山似剑芒”，首先是写实，是贴切的形容。不仅仅是形容，同时又是引起下句奇特的联想的巧妙的设喻。剑芒似的尖山，这一惊心动魄的形象，对荒远之地的逐客，真有刺人心肠的感觉。

自永贞革新失败，“二王八司马事件”接踵而来，革新运动的骨干均被贬在边远之地。十年后，这批人有的已死贬所。除一人先行起用，余下四人与柳宗元被例召回京，又被复出为边远地区刺史。残酷的政治迫害，边地环境的荒远险恶，使他有“一身去国六千里，万死投荒十二年”（《别舍弟宗一》）的感喟。虽然回不到京国，不由他不想念它和那里的亲友。他曾写过“岭树重遮千里目，江流曲似九回肠”（《登柳州城楼寄漳汀封连四州刺史》）的诗句，这与此诗的“海畔尖山似剑芒，秋来处处割愁肠”都是触景生情，因景托喻，有异曲同工之妙。

“割愁肠”一语，是根据“似剑芒”的比喻而来，由山形产生的联想。三、四句则由“尖山”进一步生出一个离奇的想象。前面已谈到，广西的山水别具风格，多山峰；山峰又多拔地而起，不相联属。韩愈诗云“山如碧玉簪”即由山形设喻。登高远望时，无数山峰就像无数巨大的石人，伫立凝望远方。由于主观感情的强烈作用，在诗人眼中，这每一个山峰都是他自己的化身（“散向”一作“散作”亦通）。又使他感到自己只有一双眼睛眺望京国与故乡，是不能表达内心渴望于万一，而这成千的山峰，山山都可远望故乡，于是他突生奇想，希望得到一个分身法，将一身化作万万千千身，每个峰头站上一个，庶几可以表达出强烈的心愿。这个想象非常奇妙，它不但准确传达了诗人的眷念故乡亲友的真挚感情，而且不落窠臼。它虽然离奇，却又是从实感中产生，有真实生活基础，不是凭空构想，所以读来感人。

此诗与《登柳州城楼寄漳汀封连四州》一样，都是寄怀之作，通过登临所见，触景伤情，抒发怀念友人和故乡之情，只是在表现形式和手法上有所不同。《登柳州城楼寄漳汀封连四州》是七律，诗中托景抒怀，曲折传情，意在言外。这首诗是七绝，诗中熔情入景，用浅显的语言来描写内心中隐情，表现得鲜明突出。二诗异曲同工，各臻其妙。

这首诗中诗人跳动飞溅的情感波澜无法抑制，恰如“山洪陡发，瀑布奔流”，奔迸而出，因而产生了强烈的艺术感染力。

作品点评

苏轼《东坡题跋》卷二：“韩退之诗云：‘水作青罗带，山为碧玉簪。’柳子厚诗云：‘海上尖山若剑鋩，秋来处处割愁肠。’陆道士云：‘二公当时不相计，会好做成一属对。’东坡为之对云：‘系懑岂无罗带水，割愁还有剑鋩山。’此可编入诗话也。”

蔡启《蔡宽夫诗话》：“子厚之贬，其忧悲憔悴之叹，发于诗者，特为酸楚。”

周紫芝《竹坡诗话》：“柳子厚《与浩初上人同看山寄京华亲故》云：‘海畔尖山似剑鋩，秋来处处割愁肠。若为化得身千亿，散上峰头望故乡。’议者谓子厚南迁，不得为无罪，盖未死而身已在刀山上。”

周珽《唐诗选脉会通评林》：顾璘曰：悲语。周珽曰：留滞他山，愁肠如割，到处无可慰之也。因同上人，欲假释家化身神通，少舒乡国之想。固迁客无聊之思，发为无聊之语耳。

瞿佑《归田诗话》卷上：“柳子厚诗：‘海畔尖山似剑鋩，秋来处处割愁肠。若为化得身千亿，散上峰头望故乡。’或谓子厚南迁，不得为无罪，盖虽未死而身已在刀山矣。此语虽过，然造作险诨，读之令人惨然不乐，未若李文饶云：‘独上高楼望帝京，鸟飞犹是半年程。碧山似欲留人住，百匝千遭绕郡城。’虽怨而不迫，且有恋阙之意。”

邝露《赤雅》卷中：“阳朔诸峰，如笋出地，各不相倚。三峰九嶷，折城天柱者数十里，如楼通天，如阙刺霄，如修竿，如高旗，如人怒；如马啮，如陈将合，如战将溃，漓江荔水，捆织其下，蛇龟猿鹤，焯耀万态，退之‘水作青罗带，山为碧玉簪’；子厚‘海畔尖山似剑鋩，秋来处处割愁肠’；子瞻‘系懑岂无罗带水，割愁还有剑鋩山’；鲁直‘桂岭环城如雁宕，苍山平地忽蚁封’。皆实录也。”

杨庶堪《论诗绝句》：“剑鋩愁肠海上峰，始知愁苦易为工。柳州山水堪供老，万里投荒别泪红。”

卞孝萱《柳州山水与柳宗元诗》：“柳宗元写柳州的江流、榕树、山峰等，皆绝妙。堪称柳州的山水与柳宗元的‘愁肠’之结晶。”

羊春秋《唐诗精华评译》：“这首构思奇特的抒情小诗，把埋藏在心底的抑郁不平之气，沉着痛快地倾吐出来，撞击着人们的心扉，产生了巨大的艺术感染力。诗的第一二句，以剑的锋鋩喻海畔的尖山，又联想到自己的‘愁肠’正是它割断的。这是诗人遥望京华而无法归去的愁苦感情。诗的第三四句，进一步想入非非，竟欲化身千亿，共望故乡，其情之深，其望之切，通过这样的形象得到了很好的表现。”

作者简介

柳宗元（773年—819年），字子厚，唐代著名文学家、思想家。祖籍河东（今山西省芮城、运城一带），柳出身于官宦家庭，少有才名，早有大志。早年为考进士，文以辞采华丽为工。唐宋八大家之一，与韩愈共同倡导唐代古文运动，并称“韩柳”。刘禹锡与之并称“刘柳”。王维、孟浩然、韦应物与之并称“王孟韦柳”。柳宗元一生留下600多篇诗文作品，其哲学思想中具有朴素的唯物论成分，政治思想主要表现为重“势”的社会历史观和儒家的民本思想，文学作品语言朴素自然、风格淡雅而意味深长，代表作有《黔之驴》、《捕蛇者说》、《永州八记》及绝句《江雪》等。

陆离斑驳解读：zuò pǐn jiǎn jiè yǔ hào chū shàng rén tóng kàn shān jì jīng huá qīn gù wèi táng dài wén xué jiā liǔ zōng yuán de hào chū shī zuò cǐ shī biǎo xiàn le zuò zhě duì gù xiāng de shàng rén shān jì shī zhù shì fān shēn qiè sī niàn zhī qíng tóng shí yě biǎo dá le zuò zhě bèi biǎn zhé de jīng huá fèn kǎi bù píng zhī yì qián liǎng jù yǐ jiàn yù shān fēng qīn gù wèi qí gē rén chóu cháng liǔ zōng gē zì zhào yìng shàng jù jiàn máng de yuán táng yì shǎng bǐ yù tū chū zuò zhě chóu kǔ zhī shēn hòu liǎng jù yóu qiào bá shì jiàn máng de hào chū qún fēng jìn yī bù chǎn shēng chū yí gè qí tè de huàn xiǎng qī wàng shēn huà qiān yì shàng rén shān jì shī zhù shì fān sàn shàng zhū fēng yǐ wàng gù xiāng jīng huá quán shī yīn jǐng shēng qíng qīn gù róng qíng rù jǐng liǔ zōng xiǎng xiàng qí tè yuán táng yì shǎng bǐ yù xīn yǐng hào chū zuò zhě zhé jū de shàng rén shān jì shī zhù shì fān chóu kǔ yǔ wàng xiāng de bēi āi zài duǎn duǎn èr shí bā zì lǐ biǎo dá dé shēn zhì gǎn rén jù yǒu hěn qiáng de jīng huá yì shù gǎn rǎn lì yǔ hào chū shàng rén tóng kàn shān jì jīng huá qīn gù liǔ zōng yuán táng shī zhù shì fān yì shǎng xī yǔ hào chū shàng rén tóng kàn shān jì jīng huá qīn gù liǔ zōng yuán táng shī zhù shì fān yì shǎng xī zuò pǐn yuán wén yǔ hào chū shàng rén tóng kàn shān jì jīng huá qīn gù táng liǔ zōng yuán hǎi pàn jiān shān shì jiàn máng qiū lái chǔ chù gē chóu cháng ruò wéi huà dé shēn qiān yì sàn shàng fēng tóu wàng gù xiāng zuò pǐn zhù shì yǔ tóng hào chū zuò zhě de péng yǒu tán zhōu jīn hú nán cháng shā rén lóng ān hǎi chán shī de dì zǐ shí cóng lín hè dào liǔ zhōu huì jiàn liǔ zōng yuán shàng rén duì hé shàng de zūn chēng shān zhǐ liǔ zhōu fù jìn shān fēng jīng huá jīng chéng cháng ān qīn gù qīn qī gù rén hǎi pàn pàn biān liǔ zhōu zài nán fāng jù hǎi jiào jìn gù chēng hǎi pàn jiàn máng jiàn fēng jiàn de dǐng bù jiān ruì bù fèn yù piān juǎn shí bā máng rèn duān qiū qiū jì gē duàn chóu cháng yīn sī xiāng ér yōu chóu yǒu rú gān cháng cùn duàn ruò jiǎ ruò huà dé shēn liǔ zōng yuán jīng tōng fó diǎn tóng háng de hào chū shàng rén yòu shì lóng ān hǎi chán shī de dì zǐ zuò zhě zì rán lián xiǎng dào fó jīng zhōng huà shēn de shuō fǎ yǐ biǎo míng zì jǐ de sī xiāng qíng qiē qiān yì jí yán qí duō shī jīng dà yá jiǎ lè qiān lù bǎi fú zǐ sūn qiān yì sàn shàng piāo xiàng yī zuò sàn zuò fēng tóu shān fēng de dǐng duān wàng yáo wàng gù xiāng zhè lǐ zhǐ cháng ān ér zuò zhě de jiā xiāng zài hé dōng zuò pǐn yì wén hǎi biān de jiān shān hǎo xiàng lì jiàn fēng máng dào qiū tiān chǔ chù gē duàn rén de chóu cháng zěn néng ràng cǐ shēn huà zuò qiān qiān wàn wàn sā luò dào měi gè fēng dǐng tiào wàng gù xiāng yǔ hào chū shàng rén tóng kàn shān jì jīng huá qīn gù liǔ zōng yuán táng shī zhù shì fān yì shǎng xī yǔ hào chū shàng rén tóng kàn shān jì jīng huá qīn gù liǔ zōng yuán táng shī zhù shì fān yì shǎng xī chuàng zuò bèi jǐng cǐ shī zuò yú liǔ zhōu liǔ zōng yuán cóng yǒng zhōu sī mǎ gǎi rèn liǔ zhōu cì shǐ hòu yī zhí huái yǒu wàng xiāng chóu sī yù jié wèi le pái yí chóu sī zài yí gè qiū gāo qì shuǎng de rì zi tā yǔ péng yǒu hào chū hé shàng yī tóng dēng shān wàng jǐng jiàn sì yě qún fēng jiē rú jiàn fēng gèng chù dòng chóu huái zhēn shì dēng gāo yù zì shū mí shǐ yuǎn niàn lái xiāng kǒu guǎn yú shì xiě xià le zhè shǒu qī yán jué jù jì gěi jīng chéng cháng ān qīn yǒu yǐ biǎo dá duì tā men qiáng liè de huái niàn zhī qíng yǔ hào chū shàng rén tóng kàn shān jì jīng huá qīn gù liǔ zōng yuán táng shī zhù shì fān yì shǎng xī yǔ hào chū shàng rén tóng kàn shān jì jīng huá qīn gù liǔ zōng yuán táng shī zhù shì fān yì shǎng xī zuò pǐn jiàn shǎng liǔ zōng yuán zhè shǒu shī tōng guò qí yì de xiǎng xiàng dú tè de yì shù gòu sī bǎ mái cáng zài xīn dǐ de yù yì zhī qíng bù kě è zhǐ dì jǐn liàng qīng tǔ le chū lái tā de shū qíng fāng shì shì shǔ yú yán yǔ cāng láng shī huà lǐ suǒ shuō de shěn zhe tòng kuài yī lèi shī tí biāo míng jì jīng huá qīn gù wàng gù xiāng ér jì jīng huá qīn gù yì zài sù shuō zì jǐ cǎn kǔ de xīn qíng pò qiè de guī sī xī wàng zài cháo jiù jiāo néng gòu yī wèi yuán shǒu shǐ tā dé yǐ gū sǐ shǒu qiū bù zhì zàng shēn zhàng lì zhī dì shī de dì yī jù shì xiě dēng lǎn suǒ jiàn de jǐng sè guǎng xī dú tè de fēng guāng zhī yī shì qí tè tū wù de shān fēng sū shì shuō pū zì dōng wǔ shì wén dēng bìng xíng shù rì dào páng zhū fēng zhēn rú jiàn máng sòng zi hòu shī zhī hǎi shān duō qí fēng yě dōng pō tí bá shū liǔ zi hòu shī kě jiàn hǎi pàn jiān shān shì jiàn máng shǒu xiān shì xiě shí shì tiē qiè de xíng róng bù jǐn jǐn shì xíng róng tóng shí yòu shì yǐn qǐ xià jù qí tè de lián xiǎng de qiǎo miào de shè yù jiàn máng shì de jiān shān zhè yī jīng xīn dòng pò de xíng xiàng duì huāng yuǎn zhī dì de zhú kè zhēn yǒu cì rén xīn cháng de gǎn jué zì yǒng zhēn gé xīn shī bài èr wáng bā sī mǎ shì jiàn jiē zhǒng ér lái gé xīn yùn dòng de gǔ gàn jūn bèi biǎn zài biān yuǎn zhī dì shí nián hòu zhè pī rén yǒu de yǐ sǐ biǎn suǒ chú yī rén xiān xíng qǐ yòng yú xià sì rén yǔ liǔ zōng yuán bèi lì zhào huí jīng yòu bèi fù chū wèi biān yuǎn dì qū cì shǐ cán kù de zhèng zhì pò hài biān dì huán jìng de huāng yuǎn xiǎn è shǐ tā yǒu yī shēn qù guó liù qiān lǐ wàn sǐ tóu huāng shí èr nián bié shè dì zōng yī de gǎn kuì suī rán huí bú dào jīng guó bù yóu tā bù xiǎng niàn tā hé nà lǐ de qīn yǒu tā céng xiě guò lǐng shù zhòng zhē qiān lǐ mù jiāng liú qū shì jiǔ huí cháng dēng liǔ zhōu chéng lóu jì zhāng tīng fēng lián sì zhōu cì shǐ de shī jù zhè yǔ cǐ shī de hǎi pàn jiān shān shì jiàn máng qiū lái chǔ chù gē chóu cháng dōu shì chù jǐng shēng qíng yīn jǐng tuō yù yǒu yì qǔ tóng gōng zhī miào gē chóu cháng yī yǔ shì gēn jù shì jiàn máng de bǐ yù ér lái yóu shān xíng chǎn shēng de lián xiǎng sān sì jù zé yóu jiān shān jìn yī bù shēng chū yí gè lí qí de xiǎng xiàng qián miàn yǐ tán dào guǎng xī de shān shuǐ bié jù fēng gé duō shān fēng shān fēng yòu duō bá dì ér qǐ bù xiāng lián shǔ hán yù shī yún shān rú bì yù zān jí yóu shān xíng shè yù dēng gāo yuǎn wàng shí wú shù shān fēng jiù xiàng wú shù jù dà de shí rén zhù lì níng wàng yuǎn fāng yóu yú zhǔ guān gǎn qíng de qiáng liè zuò yòng zài shī rén yǎn zhōng zhè měi yí gè shān fēng dōu shì tā zì jǐ de huà shēn sàn xiàng yī zuò sàn zuò yì tōng yòu shǐ tā gǎn dào zì jǐ zhǐ yǒu yī shuāng yǎn jīng tiào wàng jīng guó yǔ gù xiāng shì bù néng biǎo dá nèi xīn kě wàng yú wàn yī ér zhè chéng qiān de shān fēng shān shān dōu kě yuǎn wàng gù xiāng yú shì tā tū shēng qí xiǎng xī wàng dé dào yí gè fēn shēn fǎ jiāng yī shēn huà zuò wàn wàn qiān qiān shēn měi gè fēng tóu zhàn shàng yī ge shù jī kě yǐ biǎo dá chū qiáng liè de xīn yuàn zhè gè xiǎng xiàng fēi cháng qí miào tā bù dàn zhǔn què chuán dá le shī rén de juàn niàn gù xiāng qīn yǒu dí zhēn zhì gǎn qíng ér qiě bù là kē jiù tā suī rán lí qí què yòu shì cóng shí gǎn zhōng chǎn shēng yǒu zhēn shí shēng huó jī chǔ bú shì píng kōng gòu xiǎng suǒ yǐ dú lái gǎn rén cǐ shī yǔ dēng liǔ zhōu chéng lóu jì zhāng tīng fēng lián sì zhōu yí yàng dōu shì jì huái zhī zuò tōng guò dēng lín suǒ jiàn chù jǐng shāng qíng shū fā huái niàn yǒu rén hé gù xiāng zhī qíng zhǐ shì zài biǎo xiàn xíng shì hé shǒu fǎ shàng yǒu suǒ bù tóng dēng liǔ zhōu chéng lóu jì zhāng tīng fēng lián sì zhōu shì qī lǜ shī zhōng tuō jǐng shū huái qū zhé chuán qíng yì zài yán wài zhè shǒu shī shì qī jué shī zhōng róng qíng rù jǐng yòng qiǎn xiǎn de yǔ yán lái miáo xiě nèi xīn zhōng yǐn qíng biǎo xiàn dé xiān míng tū chū èr shī yì qǔ tóng gōng gè zhēn qí miào zhè shǒu shī zhōng shī rén tiào dòng fēi jiàn de qíng gǎn bō lán wú fǎ yì zhì qià rú shān hóng dǒu fā pù bù bēn liú bēn bèng ér chū yīn ér chǎn shēng le qiáng liè de yì shù gǎn rǎn lì yǔ hào chū shàng rén tóng kàn shān jì jīng huá qīn gù liǔ zōng yuán táng shī zhù shì fān yì shǎng xī yǔ hào chū shàng rén tóng kàn shān jì jīng huá qīn gù liǔ zōng yuán táng shī zhù shì fān yì shǎng xī zuò pǐn diǎn píng sū shì dōng pō tí bá juǎn èr hán tuì zhī shī yún shuǐ zuò qīng luó dài shān wèi bì yù zān liǔ zi hòu shī yún hǎi shàng jiān shān ruò jiàn máng qiū lái chǔ chù gē chóu cháng lù dào shì yún èr gōng dāng shí bù xiāng jì huì hǎo zuò chéng yī shǔ duì dōng pō wèi zhī duì yún xì mèn qǐ wú luó dài shuǐ gē chóu hái yǒu jiàn máng shān cǐ kě biān rù shī huà yě cài qǐ cài kuān fū shī huà zi hòu zhī biǎn qí yōu bēi qiáo cuì zhī tàn fā yú shī zhě tè wèi suān chǔ zhōu zǐ zhī zhú pō shī huà liǔ zi hòu yǔ hào chū shàng rén tóng kàn shān jì jīng huá qīn gù yún hǎi pàn jiān shān shì jiàn máng qiū lái chǔ chù gē chóu cháng ruò wéi huà dé shēn qiān yì sàn shàng fēng tóu wàng gù xiāng yì zhě wèi zi hòu nán qiān bù dé wèi wú zuì gài wèi sǐ ér shēn yǐ zài dāo shān shàng zhōu tǐng táng shī xuǎn mài huì tōng píng lín gù lín yuē bēi yǔ zhōu tǐng yuē liú zhì tā shān chóu cháng rú gē dào chù wú kě wèi zhī yě yīn tóng shàng rén yù jiǎ shì jiā huà shēn shén tōng shǎo shū xiāng guó zhī xiǎng gù qiān kè wú liáo zhī sī fā wèi wú liáo zhī yǔ ěr qú yòu guī tián shī huà juǎn shàng liǔ zi hòu shī hǎi pàn jiān shān shì jiàn máng qiū lái chǔ chù gē chóu cháng ruò wéi huà dé shēn qiān yì sàn shàng fēng tóu wàng gù xiāng huò wèi zi hòu nán qiān bù dé wèi wú zuì gài suī wèi sǐ ér shēn yǐ zài dāo shān yǐ cǐ yǔ suī guò rán zào zuò xiǎn hùn dú zhī lìng rén cǎn rán bù lè wèi ruò lǐ wén ráo yún dú shàng gāo lóu wàng dì jīng niǎo fēi yóu shì bàn nián chéng bì shān shì yù liú rén zhù bǎi zā qiān zāo rào jùn chéng suī yuàn ér bù pò qiě yǒu liàn quē zhī yì kuàng lù chì yǎ juǎn zhōng yáng shuò zhū fēng rú sǔn chū dì gè bù xiāng yǐ sān fēng jiǔ yí zhé chéng tiān zhù zhě shù shí lǐ rú lóu tōng tiān rú quē cì xiāo rú xiū gān rú gāo qí rú rén nù rú mǎ niè rú chén jiāng hé rú zhàn jiàng kuì lí jiāng lì shuǐ kǔn zhī qí xià shé guī yuán hè chāo yào wàn tài tuì zhī shuǐ zuò qīng luó dài shān wèi bì yù zān zǐ hòu hǎi pàn jiān shān shì jiàn máng qiū lái chǔ chù gē chóu cháng zi zhān xì mèn qǐ wú luó dài shuǐ gē chóu hái yǒu jiàn máng shān lǔ zhí guì lǐng huán chéng rú yàn dàng cāng shān píng dì hū yǐ fēng jiē shí lù yě yáng shù kān lùn shī jué jù jiàn máng chóu cháng hǎi shàng fēng shǐ zhī chóu kǔ yì wèi gōng liǔ zhōu shān shuǐ kān gōng lǎo wàn lǐ tóu huāng bié lèi hóng biàn xiào xuān liǔ zhōu shān shuǐ yǔ liǔ zōng yuán shī liǔ zōng yuán xiě liǔ zhōu de jiāng liú róng shù shān fēng děng jiē jué miào kān chēng liǔ zhōu de shān shuǐ yǔ liǔ zōng yuán de chóu cháng zhī jié jīng yáng chūn qiū táng shī jīng huá píng yì zhè shǒu gòu sī qí tè de shū qíng xiǎo shī bǎ mái cáng zài xīn dǐ de yì yù bù píng zhī qì chén zhuó tòng kuài dì qīng tǔ chū lái zhuàng jī zhe rén men de xīn fēi chǎn shēng le jù dà de yì shù gǎn rǎn lì shī de dì yī èr jù yǐ jiàn de fēng máng yù hǎi pàn de jiān shān yòu lián xiǎng dào zì jǐ de chóu cháng zhèng shì tā gē duàn de zhè shì shī rén yáo wàng jīng huá ér wú fǎ guī qù de chóu kǔ gǎn qíng shī de dì sān sì jù jìn yī bù xiǎng rù fēi fēi jìng yù huà shēn qiān yì gòng wàng gù xiāng qí qíng zhī shēn qí wàng zhī qiè tōng guò zhè yàng de xíng xiàng dé dào le hěn hǎo de biǎo xiàn yǔ hào chū shàng rén tóng kàn shān jì jīng huá qīn gù liǔ zōng yuán táng shī zhù shì fān yì shǎng xī yǔ hào chū shàng rén tóng kàn shān jì jīng huá qīn gù liǔ zōng yuán táng shī zhù shì fān yì shǎng xī zuò zhě jiǎn jiè liǔ zōng yuán nián nián zì zi hòu táng dài zhù míng wén xué jiā sī xiǎng jiā zǔ jí hé dōng jīn shān xī shěng ruì chéng yùn chéng yí dài liǔ chū shēn yú guān huàn jiā tíng shǎo yǒu cái míng zǎo yǒu dà zhì zǎo nián wèi kǎo jìn shì wén yǐ cí cǎi huá lì wèi gōng táng sòng bā dà jiā zhī yī yǔ hán yù gòng tóng chàng dǎo táng dài gǔ wén yùn dòng bìng chēng hán liǔ liú yǔ xī yǔ zhī bìng chēng liú liǔ wáng wéi mèng hào rán wéi yìng wù yǔ zhī bìng chēng wáng mèng wéi liǔ liǔ zōng yuán yī shēng liú xià duō piān shī wén zuò pǐn qí zhé xué sī xiǎng zhōng jù yǒu pǔ sù de wéi wù lùn chéng fèn zhèng zhì sī xiǎng zhǔ yào biǎo xiàn wéi zhòng shì de shè huì lì shǐ guān hé rú jiā de mín běn sī xiǎng wén xué zuò pǐn yǔ yán pǔ sù zì rán fēng gé dàn yǎ ér yì wèi shēn cháng dài biǎo zuò yǒu qián zhī lǘ bǔ shé zhě shuō yǒng zhōu bā jì jí jué jù jiāng xuě děng jì xù yuè dú

温馨提示：方向键左右(← →)前后翻页，上下(↑ ↓)上下滚用， 回车键：返回列表