谁知林栖者,知林坐相闻风坐相悦。闻风出自唐代诗人张九龄作品《感遇十二首·其一》
作品原文
感遇十二首·其一
兰叶春葳蕤,悦全桂华秋皎洁。诗意思及赏析
欣欣此生意,知林坐相自尔为佳节。闻风
谁知林栖者,悦全闻风坐相悦。诗意思及赏析
草木有本心,知林坐相何求美人折!闻风
词句注释
1.感遇:古诗题,悦全用于写心有所感,诗意思及赏析借物寓意之诗。知林坐相
2.葳蕤(wēi ruí):枝叶茂盛而纷披。闻风
3.林栖者:指隐士。悦全
4.坐:因而。
5.本心:天性。
6.美人:喻指理想中的同道者。
作品译文
春天里的幽兰翠叶纷披,秋天里的桂花皎洁清新。
世间的草木勃勃的生机,自然顺应了美好的季节。
谁想到山林隐逸的高人,闻到芬芳因而满怀喜悦。
草木散发香气源于天性,怎么会求观赏者攀折呢!
白话译文
泽兰逢春茂盛芳馨,桂花遇秋皎洁清新。兰桂欣欣生机勃发,春秋自成佳节良辰。谁能领悟山中隐士,闻香深生仰慕之情?花卉流香原为天性,何求美人采撷扬名。
作品赏析
这首诗是诗人谪居荆州时所作,含蓄蕴藉,寄托遥深,对扭转六朝以来的浮艳诗风起过积极的作用。历来受到评论家的重视。高在《唐诗品汇》里指出:“张曲江公《感遇》等作,雅正冲淡,体合《风》《骚》,骎骎乎盛唐矣。”
“兰叶春葳蕤,桂华秋皎洁”二句,互文见意:兰在春天,桂在秋季,它们的叶子多么繁茂,它们的花儿多么皎洁。这种互文,实际上是各各兼包花叶,概括全株而言。春兰用葳蕤来形容,具有茂盛而兼纷披之意。而“葳蕤”二字又点出兰草迎春勃发,具有无限的生机与活力。桂用皎洁来形容,桂叶深绿,桂花嫩黄,相映之下,自觉有皎洁明净的感觉。而“皎洁”二字,又十分精炼简要地点出了秋桂清雅的特征。
正因为写兰、桂都兼及花叶,所以第三句便以“欣欣此生意”加以总括,第四句又以“自尔为佳节”加以赞颂。这就巧妙地回应了起笔两句中的春秋,说明兰桂都各自在适当的季节而显示它们或葳蕤或皎洁的生命特点。一般选注本将三四两句解释为:“春兰秋桂欣欣向荣,因而使春秋成为美好的季节。”认为写兰只写叶,写桂只写花。这样的解释未必符合诗意。这大概是将“自尔为佳节”一句中的“自”理解为介词“从”,又转变为“因”,把“尔”理解为代词“你”或“你们”,用以指兰、桂。这样的解释值得商榷。首先,前二句尽管有“春”“秋”二字,但其主语分明是“兰叶”和“桂花”,怎能将“春”“秋”看成主语,说“春秋因兰桂而成为美好的季节”呢?其次,如果这样解释,便与下面的“谁知林栖者”二句无法贯通。再次,统观全诗,诗人着重强调的是一种不求人知的情趣,怎么会把兰、桂抬到“使春秋成为美好季节”的地步呢?根据诗人的创作意图,结合上下文意来看,“自尔为佳节”的“自”,与杜甫诗句“卧柳自生枝”中的“自”为同一意义。至于“尔”,应该是副词而不是代词。与“卓尔”、“率尔”中的“尔”词性相同。“佳节”在这里也不能解释为“美好的季节”,而应该理解为“美好的节操”。诗人写了兰叶桂花的葳蕤、皎洁,接着说,兰叶桂花如此这般的生意盎然,欣欣向荣,自身就形成一种美好的节操。用“自尔”作“为”的状语,意在说明那“佳节”出于本然,出于自我修养,既不假外求,亦不求人知。这就自然而然地转入下文“谁知林栖者,闻风坐相悦。草木有本心,何求美人折?”
诗的前四句写兰桂而不及人,“谁知林栖者”一句突然一转,引出了居住于山林之中的美人。“谁知”两字对兰桂来说,大有出乎意料之感。美人由于闻到了兰桂的芳香,因而发生了爱慕之情。“坐”,犹深也,殊也。表示爱慕之深。诗从无人到有人,是一个突转,诗情也因之而起波澜。“闻风”二字本于《孟子·尽心篇》:“圣人百世之师也,伯夷柳下惠是也,故闻伯夷之风者,顽夫廉,懦夫有立志,闻柳下惠之风者,薄夫敦,鄙夫宽。奋乎百世之上,百世之下闻者莫不兴起也。”张九龄便运用这一典故,使诗意更为含蓄委婉、情意深厚。
“草木有本心,何求美人折?”又一转折,林栖者既然闻风相悦,那末,兰桂若有知觉,应该很乐意接受美人折花欣赏了。然而诗意却另辟蹊径,忽开新意。兰逢春而葳蕤,桂遇秋而皎洁,这是其本性,并非为了博得美人的折取欣赏。实际上,诗人以此来比喻贤人君子的洁身自好,进德修业,也只是尽他作为一个人的本份,而并非借此来博得外界的称誉提拔,以求富贵利达。当然,不求人知,并不等于拒绝人家赏识;不求人折,更不等于反对人家采择。从“何求美人折”的语气来看,从作者遭谗被贬的身世看,这正是针对不被人知、不被人折的情况而发的。“不以无人而不芳”,“不吾知其亦已兮,苟余情其信芳”,乃是全诗的命意之所在。全诗句句写兰桂,都没有写人,但从诗歌的完整意象里,读者便不难看见人,看到封建社会里某些自励名节、洁身自好之士的品德。
作者简介
张九龄(678—740),唐朝大臣。字子寿,一名博物,韶州曲江(今广东韶关)人。景龙(唐中宗年号,707—710)初年进士。唐玄宗时历官中书侍郎、同中书门下平章事、中书令,是唐朝有名的贤相。公元736年(开元二十四年)为李林甫所谮,罢相。其《感遇诗》以格调刚健著称。有《曲江集》。
继续阅读防暑解读:shéi zhī lín qī zhě zhī lín zuò xiāng wén fēng zuò xiāng yuè wén fēng chū zì táng dài shī rén zhāng jiǔ líng zuò pǐn gǎn yù shí èr shǒu qí yī zuò pǐn yuán wén gǎn yù shí èr shǒu qí yī lán yè chūn wēi ruí yuè quán guì huá qiū jiǎo jié shī yì sī jí shǎng xī xīn xīn cǐ shēng yì zhī lín zuò xiāng zì ěr wèi jiā jié wén fēng shéi zhī lín qī zhě yuè quán wén fēng zuò xiāng yuè shī yì sī jí shǎng xī cǎo mù yǒu běn xīn zhī lín zuò xiāng hé qiú měi rén zhé wén fēng cí jù zhù shì gǎn yù gǔ shī tí yuè quán yòng yú xiě xīn yǒu suǒ gǎn shī yì sī jí shǎng xī jiè wù yù yì zhī shī zhī lín zuò xiāng wēi ruí zhī yè mào shèng ér fēn pī wén fēng lín qī zhě zhǐ yǐn shì yuè quán zuò yīn ér běn xīn tiān xìng měi rén yù zhǐ lǐ xiǎng zhōng de tóng dào zhě zuò pǐn yì wén chūn tiān lǐ de yōu lán cuì yè fēn pī qiū tiān lǐ de guì huā jiǎo jié qīng xīn shì jiān de cǎo mù bó bó de shēng jī zì rán shùn yìng le měi hǎo de jì jié shuí xiǎng dào shān lín yǐn yì de gāo rén wén dào fēn fāng yīn ér mǎn huái xǐ yuè cǎo mù sàn fà xiāng qì yuán yú tiān xìng zěn me huì qiú guān shǎng zhě pān zhé ne shéi zhī lín qī zhě wén fēng zuò xiāng yuè quán shī yì sī jí shǎng xī shéi zhī lín qī zhě wén fēng zuò xiāng yuè quán shī yì sī jí shǎng xī bái huà yì wén zé lán féng chūn mào shèng fāng xīn guì huā yù qiū jiǎo jié qīng xīn lán guì xīn xīn shēng jī bó fā chūn qiū zì chéng jiā jié liáng chén shuí néng lǐng wù shān zhōng yǐn shì wén xiāng shēn shēng yǎng mù zhī qíng huā huì liú xiāng yuán wèi tiān xìng hé qiú měi rén cǎi xié yáng míng zuò pǐn shǎng xī zhè shǒu shī shì shī rén zhé jū jīng zhōu shí suǒ zuò hán xù yùn jiè jì tuō yáo shēn duì niǔ zhuǎn liù cháo yǐ lái de fú yàn shī fēng qǐ guò jī jí de zuò yòng lì lái shòu dào píng lùn jiā de zhòng shì gāo zài táng shī pǐn huì lǐ zhǐ chū zhāng qǔ jiāng gōng gǎn yù děng zuò yǎ zhèng chōng dàn tǐ hé fēng sāo qīn qīn hū shèng táng yǐ lán yè chūn wēi ruí guì huá qiū jiǎo jié èr jù hù wén jiàn yì lán zài chūn tiān guì zài qiū jì tā men de yè zi duō me fán mào tā men de huā ér duō me jiǎo jié zhè zhǒng hù wén shí jì shang shì gè gè jiān bāo huā yè gài kuò quán zhū ér yán chūn lán yòng wēi ruí lái xíng róng jù yǒu mào shèng ér jiān fēn pī zhī yì ér wēi ruí èr zì yòu diǎn chū lán cǎo yíng chūn bó fā jù yǒu wú xiàn de shēng jī yǔ huó lì guì yòng jiǎo jié lái xíng róng guì yè shēn lǜ guì huā nèn huáng xiāng yìng zhī xià zì jué yǒu jiǎo jié míng jìng de gǎn jué ér jiǎo jié èr zì yòu shí fēn jīng liàn jiǎn yào dì diǎn chū le qiū guì qīng yǎ de tè zhēng zhèng yīn wèi xiě lán guì dōu jiān jí huā yè suǒ yǐ dì sān jù biàn yǐ xīn xīn cǐ shēng yì jiā yǐ zǒng kuò dì sì jù yòu yǐ zì ěr wèi jiā jié jiā yǐ zàn sòng zhè jiù qiǎo miào dì huí yìng le qǐ bǐ liǎng jù zhōng de chūn qiū shuō míng lán guì dōu gè zì zài shì dàng de jì jié ér xiǎn shì tā men huò wēi ruí huò jiǎo jié de shēng mìng tè diǎn yì bān xuǎn zhù běn jiāng sān sì liǎng jù jiě shì wèi chūn lán qiū guì xīn xīn xiàng róng yīn ér shǐ chūn qiū chéng wéi měi hǎo de jì jié rèn wéi xiě lán zhǐ xiě yè xiě guì zhǐ xiě huā zhè yàng de jiě shì wèi bì fú hé shī yì zhè dà gài shì jiāng zì ěr wèi jiā jié yī jù zhōng de zì lǐ jiě wèi jiè cí cóng yòu zhuǎn biàn wéi yīn bǎ ěr lǐ jiě wèi dài cí nǐ huò nǐ men yòng yǐ zhǐ lán guì zhè yàng de jiě shì zhí de shāng què shǒu xiān qián èr jù jǐn guǎn yǒu chūn qiū èr zì dàn qí zhǔ yǔ fēn míng shì lán yè hé guì huā zěn néng jiāng chūn qiū kàn chéng zhǔ yǔ shuō chūn qiū yīn lán guì ér chéng wéi měi hǎo de jì jié ne qí cì rú guǒ zhè yàng jiě shì biàn yǔ xià miàn dí shéi zhī lín qī zhě èr jù wú fǎ guàn tōng zài cì tǒng guān quán shī shī rén zhuó zhòng qiáng diào de shì yī zhǒng bù qiú rén zhī de qíng qù zěn me huì bǎ lán guì tái dào shǐ chūn qiū chéng wéi měi hǎo jì jié de dì bù ne gēn jù shī rén de chuàng zuò yì tú jié hé shàng xià wén yì lái kàn zì ěr wèi jiā jié de zì yǔ dù fǔ shī jù wò liǔ zì shēng zhī zhōng de zì wèi tóng yī yì yì zhì yú ěr yīng gāi shì fù cí ér bú shì dài cí yǔ zhuō ěr lǜ ěr zhōng de ěr cí xìng xiāng tóng jiā jié zài zhè lǐ yě bù néng jiě shì wèi měi hǎo de jì jié ér yīng gāi lǐ jiě wèi měi hǎo de jié cāo shī rén xiě le lán yè guì huā de wēi ruí jiǎo jié jiē zhe shuō lán yè guì huā rú cǐ zhè bān de shēng yì àng rán xīn xīn xiàng róng zì shēn jiù xíng chéng yī zhǒng měi hǎo de jié cāo yòng zì ěr zuò wéi de zhuàng yǔ yì zài shuō míng nà jiā jié chū yú běn rán chū yú zì wǒ xiū yǎng jì bù jiǎ wài qiú yì bù qiú rén zhī zhè jiù zì rán ér rán dì zhuàn rù xià wén shéi zhī lín qī zhě wén fēng zuò xiāng yuè cǎo mù yǒu běn xīn hé qiú měi rén zhé shī de qián sì jù xiě lán guì ér bù jí rén shéi zhī lín qī zhě yī jù tū rán yī zhuǎn yǐn chū le jū zhù yú shān lín zhī zhōng de měi rén shéi zhī liǎng zì duì lán guì lái shuō dà yǒu chū hū yì liào zhī gǎn měi rén yóu yú wén dào le lán guì de fāng xiāng yīn ér fā shēng le ài mù zhī qíng zuò yóu shēn yě shū yě biǎo shì ài mù zhī shēn shī cóng wú rén dào yǒu rén shì yí gè tū zhuǎn shī qíng yě yīn zhī ér qǐ bō lán wén fēng èr zì běn yú mèng zǐ jìn xīn piān shèng rén bǎi shì zhī shī yě bó yí liǔ xià huì shì yě gù wén bó yí zhī fēng zhě wán fū lián nuò fū yǒu lì zhì wén liǔ xià huì zhī fēng zhě báo fū dūn bǐ fū kuān fèn hū bǎi shì zhī shàng bǎi shì zhī xià wén zhě mò bù xīng qǐ yě zhāng jiǔ líng biàn yùn yòng zhè yī diǎn gù shǐ shī yì gèng wéi hán xù wěi wǎn qíng yì shēn hòu cǎo mù yǒu běn xīn hé qiú měi rén zhé yòu yī zhuǎn zhé lín qī zhě jì rán wén fēng xiāng yuè nà me lán guì ruò yǒu zhī jué yīng gāi hěn lè yì jiē shòu měi rén zhé huā xīn shǎng liǎo rán ér shī yì què lìng pì xī jìng hū kāi xīn yì lán féng chūn ér wēi ruí guì yù qiū ér jiǎo jié zhè shì qí běn xìng bìng fēi wéi le bó de měi rén de zhé qǔ xīn shǎng shí jì shang shī rén yǐ cǐ lái bǐ yù xián rén jūn zǐ de jié shēn zì hào jìn dé xiū yè yě zhǐ shì jǐn tā zuò wéi yí ge rén de běn fèn ér bìng fēi jiè cǐ lái bó de wài jiè de chēng yù tí bá yǐ qiú fù guì lì dá dāng rán bù qiú rén zhī bìng bù děng yú jù jué rén jiā shǎng shí bù qiú rén zhé gèng bù děng yú fǎn duì rén jiā cǎi zé cóng hé qiú měi rén zhé de yǔ qì lái kàn cóng zuò zhě zāo chán bèi biǎn de shēn shì kàn zhè zhèng shì zhēn duì bù bèi rén zhī bù bèi rén zhé de qíng kuàng ér fā de bù yǐ wú rén ér bù fāng bù wú zhī qí yì yǐ xī gǒu yú qíng qí xìn fāng nǎi shì quán shī de mìng yì zhī suǒ zài quán shī jù jù xiě lán guì dōu méi yǒu xiě rén dàn cóng shī gē de wán zhěng yì xiàng lǐ dú zhě biàn bù nán kàn jiàn rén kàn dào fēng jiàn shè huì lǐ mǒu xiē zì lì míng jié jié shēn zì hào zhī shì de pǐn dé shéi zhī lín qī zhě wén fēng zuò xiāng yuè quán shī yì sī jí shǎng xī shéi zhī lín qī zhě wén fēng zuò xiāng yuè quán shī yì sī jí shǎng xī zuò zhě jiǎn jiè zhāng jiǔ líng táng cháo dà chén zì zi shòu yī míng bó wù sháo zhōu qǔ jiāng jīn guǎng dōng sháo guān rén jǐng lóng táng zhōng zōng nián hào chū nián jìn shì táng xuán zōng shí lì guān zhōng shū shì láng tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì zhōng shū lìng shì táng cháo yǒu míng de xián xiàng gōng yuán nián kāi yuán èr shí sì nián wèi lǐ lín fǔ suǒ zèn bà xiāng qí gǎn yù shī yǐ gé diào gāng jiàn zhù chēng yǒu qǔ jiāng jí jì xù yuè dú
温馨提示:方向键左右(← →)前后翻页,上下(↑ ↓)上下滚用, 回车键:返回列表