黄尘足今古，黄尘白骨乱蓬蒿。足今出自唐代诗人王昌龄作品《塞下曲·饮马渡秋水》。古白骨乱这首乐府曲是蓬蒿以长城为背景，描绘战争的全诗悲惨残酷。诗的意思前四句写塞外晚秋时节，平沙日落的及赏荒凉景象；后四句写长城一带，历来是黄尘战场，白骨成丘，足今景象荒凉。古白骨乱全诗写得触目惊心，蓬蒿表达了非战思想。全诗

作品原文

塞下曲

王昌龄

饮马渡秋水，水寒风似刀。

平沙日未没，黯黯见临洮。

昔日长城战，咸言意气高。

黄尘足今古，白骨乱蓬蒿。

作品注解
１、黯黯：同“暗暗”；
２、临洮：今甘肃岷县一带，是长城起点。
３、咸：都。

作品韵译
牵马饮水渡过了那大河，水寒刺骨秋风如剑如刀。
沙场广袤夕阳尚未下落，昏暗中看见遥远的临洮。
当年长城曾经一次鏖战，都说戍边战士的意气高。
自古以来这里黄尘迷漫，遍地白骨零乱夹着野草。

作品评析

此诗在构思上的特点，是用侧面描写来表现主题。诗中并没具体描写战争，而是通过对塞外景物和昔日战争遗迹的描绘，来表达诗人对战争的看法。开头四句是从军士饮马渡河的所见所感，描绘了塞外枯旷苦寒景象。诗人把描写的时间选在深秋的黄昏，这样更有利于表现所写的内容。写苦寒，只选择了水和风这两种最能表现环境特征的景物，笔墨简洁，又能收到很好的艺术效果。首句的“饮马”者就是军士。诗中的“水”指洮水，临洮城就在洮水畔。“饮马”须牵马入水，所以感觉“水寒”，看似不经意，实则工于匠心。中原或中原以南地区，秋风只使人感到凉爽，但塞外的秋风，却已然“似刀”。足见其风不但猛烈，而且寒冷，仅用十字，就把地域的特点形象地描绘了出来。三四两句写远望临洮的景象。“平沙”谓沙漠之地。临洮，古县名，因县城临洮水而得名。即今甘肃东部的岷县，是长城的起点，唐代为陇右道岷州的治所，这里常常发生战争。暮色苍茫，广袤的沙漠望不到边，天边挂着一轮金黄的落日，临洮城远远地隐现在暮色中。境界阔大，气势恢宏。

临洮一带是历代经常征战的战场。据新旧《唐书·王晙列传》和《吐蕃传》等书载：公元714年（开元二年）旧历十月，吐蕃以精兵十万寇临洮，朔方军总管王晙与摄右羽林将军薛讷等合兵拒之，先后在大来谷口、武阶、长子等处大败吐蕃，前后杀获数万，获马羊二十万，吐蕃死者枕藉，洮水为之不流。诗中所说的“长城战”，指的就是这次战争。“昔日长城战，咸言意气高”，这是众人的说法。对此，诗人不是直接从正面进行辩驳或加以评论，而是以这里的景物和战争遗迹来作回答：“黄尘足今古，白骨乱蓬蒿。”“足”是充满的意思。“白骨”是战死者的尸骨。“今古”贯通两句，上下句都包括在内；不仅指从古到今，还包括一年四季，每月每天。意思是说，临洮这一带沙漠地区，一年四季，黄尘弥漫，战死者的白骨，杂乱地弃在蓬蒿间，从古到今，都是如此。这里的“白骨”，包含开元二年这次“长城战”战死的战士，及这以前战死的战士。这里没有一个议论字眼，却将战争的残酷极其深刻地揭示出来。这里是议论，是说理，但这种议论、说理，却完全是以生动的形象来表现，因而更具有震撼人心的力量，手法极其高妙。

这首诗着重表现军旅生活的艰辛及战争的残酷，其中蕴含了诗人对黩武战争的反对情绪。

作者简介

王昌龄 （698— 757），字少伯，汉族，河东晋阳（今山西太原）人，又一说京兆长安人（今西安）人。盛唐著名边塞诗人，后人誉为“七绝圣手”。王昌龄早年贫苦，主要依靠农耕维持生活，30岁左右进士及第。初任秘书省校书郎，而后又担任博学宏辞、汜水尉，因事被贬岭南。王昌龄与李白、高适、王维、王之涣、岑参等人交往深厚。开元末返长安，改授江宁丞。被谤谪龙标尉。安史乱起，被刺史闾丘晓所杀。其诗以七绝见长，尤以登第之前赴西北边塞所作边塞诗最著，有“诗家夫子王江宁”之誉。王昌龄诗绪密而思清，与高适、王之涣齐名，时谓王江宁。有文集六卷，今编诗四卷。代表作有《从军行七首》《出塞》《闺怨》等。

李著解读：huáng chén zú jīn gǔ huáng chén bái gǔ luàn péng hāo zú jīn chū zì táng dài shī rén wáng chāng líng zuò pǐn sāi xià qū yìn mǎ dù qiū shuǐ gǔ bái gǔ luàn zhè shǒu yuè fǔ qū shì péng hāo yǐ cháng chéng wèi bèi jǐng miáo huì zhàn zhēng de quán shī bēi cǎn cán kù shī de yì sī qián sì jù xiě sài wài wǎn qiū shí jié píng shā rì luò de jí shǎng huāng liáng jǐng xiàng hòu sì jù xiě cháng chéng yí dài lì lái shì huáng chén zhàn chǎng bái gǔ chéng qiū zú jīn jǐng xiàng huāng liáng gǔ bái gǔ luàn quán shī xiě dé chù mù jīng xīn péng hāo biǎo dá le fēi zhàn sī xiǎng quán shī huáng chén zú jīn gǔ yì sī bái gǔ luàn péng hāo jí shǎng quán shī yì sī jí shǎng xī huáng chén zú jīn gǔ huáng chén bái gǔ luàn péng hāo quán shī yì sī jí shǎng xī zuò pǐn yuán wén sāi xià qū wáng chāng líng yìn mǎ dù qiū shuǐ shuǐ hán fēng shì dāo píng shā rì wèi méi àn àn jiàn lín táo xī rì cháng chéng zhàn xián yán yì qì gāo huáng chén zú jīn gǔ bái gǔ luàn péng hāo zuò pǐn zhù jiě àn àn tóng àn àn lín táo jīn gān sù mín xiàn yí dài shì cháng chéng qǐ diǎn xián dōu zuò pǐn yùn yì qiān mǎ yǐn shuǐ dù guò le nà dà hé shuǐ hán cì gǔ qiū fēng rú jiàn rú dāo shā chǎng guǎng mào xī yáng shàng wèi xià luò hūn àn zhōng kàn jiàn yáo yuǎn de lín táo dāng nián cháng chéng céng jīng yī cì áo zhàn dōu shuō shù biān zhàn shì de yì qì gāo zì gǔ yǐ lái zhè lǐ huáng chén mí màn biàn dì bái gǔ líng luàn jiā zhe yě cǎo zuò pǐn píng xī cǐ shī zài gòu sī shàng de tè diǎn shì yòng cè miàn miáo xiě lái biǎo xiàn zhǔ tí shī zhōng bìng méi jù tǐ miáo xiě zhàn zhēng ér shì tōng guò duì sài wài jǐng wù hé xī rì zhàn zhēng yí jī de miáo huì lái biǎo dá shī rén duì zhàn zhēng de kàn fǎ kāi tóu sì jù shì cóng jūn shì yìn mǎ dù hé de suǒ jiàn suǒ gǎn miáo huì le sài wài kū kuàng kǔ hán jǐng xiàng shī rén bǎ miáo xiě de shí jiān xuǎn zài shēn qiū de huáng hūn zhè yàng gèng yǒu lì yú biǎo xiàn suǒ xiě de nèi róng xiě kǔ hán zhǐ xuǎn zé le shuǐ hé fēng zhè liǎng zhǒng zuì néng biǎo xiàn huán jìng tè zhēng de jǐng wù bǐ mò jiǎn jié yòu néng shōu dào hěn hǎo de yì shù xiào guǒ shǒu jù de yìn mǎ zhě jiù shì jūn shì shī zhōng de shuǐ zhǐ táo shuǐ lín táo chéng jiù zài táo shuǐ pàn yìn mǎ xū qiān mǎ rù shuǐ suǒ yǐ gǎn jué shuǐ hán kàn sì bù jīng yì shí zé gōng yú jiàng xīn zhōng yuán huò zhōng yuán yǐ nán dì qū qiū fēng zhǐ shǐ rén gǎn dào liáng shuǎng dàn sài wài de qiū fēng què yǐ rán shì dāo zú jiàn qí fēng bù dàn měng liè ér qiě hán lěng jǐn yòng shí zì jiù bǎ dì yù de tè diǎn xíng xiàng dì miáo huì le chū lái sān sì liǎng jù xiě yuǎn wàng lín táo de jǐng xiàng píng shā wèi shā mò zhī dì lín táo gǔ xiàn míng yīn xiàn chéng lín táo shuǐ ér dé míng jí jīn gān sù dōng bù de mín xiàn shì cháng chéng de qǐ diǎn táng dài wéi lǒng yòu dào mín zhōu de zhì suǒ zhè lǐ cháng cháng fā shēng zhàn zhēng mù sè cāng máng guǎng mào de shā mò wàng bú dào biān tiān biān guà zhe yī lún jīn huáng de luò rì lín táo chéng yuǎn yuǎn dì yǐn xiàn zài mù sè zhōng jìng jiè kuò dà qì shì huī hóng lín táo yí dài shì lì dài jīng cháng zhēng zhàn de zhàn chǎng jù xīn jiù táng shū wáng jùn liè zhuàn hé tǔ bō chuán děng shū zài gōng yuán nián kāi yuán èr nián jiù lì shí yuè tǔ bō yǐ jīng bīng shí wàn kòu lín táo shuò fāng jūn zǒng guǎn wáng jùn yǔ shè yòu yǔ lín jiāng jūn xuē nè děng hé bīng jù zhī xiān hòu zài dà lái gǔ kǒu wǔ jiē zhǎng zǐ děng chù dà bài tǔ bō qián hòu shā huò shù wàn huò mǎ yáng èr shí wàn tǔ bō sǐ zhě zhěn jiè táo shuǐ wèi zhī bù liú shī zhōng suǒ shuō de cháng chéng zhàn zhǐ de jiù shì zhè cì zhàn zhēng xī rì cháng chéng zhàn xián yán yì qì gāo zhè shì zhòng rén de shuō fǎ duì cǐ shī rén bú shì zhí jiē cóng zhèng miàn jìn xíng biàn bó huò jiā yǐ píng lùn ér shì yǐ zhè lǐ de jǐng wù hé zhàn zhēng yí jī lái zuò huí dá huáng chén zú jīn gǔ bái gǔ luàn péng hāo zú shì chōng mǎn de yì sī bái gǔ shì zhàn sǐ zhě de shī gǔ jīn gǔ guàn tōng liǎng jù shàng xià jù dōu bāo kuò zài nèi bù jǐn zhǐ cóng gǔ dào jīn hái bāo kuò yì nián sì jì měi yuè měi tiān yì sī shì shuō lín táo zhè yí dài shā mò dì qū yì nián sì jì huáng chén mí màn zhàn sǐ zhě de bái gǔ zá luàn dì qì zài péng hāo jiān cóng gǔ dào jīn dōu shì rú cǐ zhè lǐ de bái gǔ bāo hán kāi yuán èr nián zhè cì cháng chéng zhàn zhàn sǐ de zhàn shì jí zhè yǐ qián zhàn sǐ de zhàn shì zhè lǐ méi yǒu yí gè yì lùn zì yǎn què jiāng zhàn zhēng de cán kù jí qí shēn kè dì jiē shì chū lái zhè lǐ shì yì lùn shì shuō lǐ dàn zhè zhǒng yì lùn shuō lǐ què wán quán shì yǐ shēng dòng de xíng xiàng lái biǎo xiàn yīn ér gèng jù yǒu zhèn hàn rén xīn de lì liàng shǒu fǎ jí qí gāo miào zhè shǒu shī zhuó zhòng biǎo xiàn jūn lǚ shēng huó de jiān xīn jí zhàn zhēng de cán kù qí zhōng yùn hán le shī rén duì dú wǔ zhàn zhēng de fǎn duì qíng xù huáng chén zú jīn gǔ bái gǔ luàn péng hāo quán shī yì sī jí shǎng xī huáng chén zú jīn gǔ bái gǔ luàn péng hāo quán shī yì sī jí shǎng xī zuò zhě jiǎn jiè wáng chāng líng zì shǎo bó hàn zú hé dōng jìn yáng jīn shān xī tài yuán rén yòu yī shuō jīng zhào cháng ān rén jīn xī ān rén shèng táng zhù míng biān sài shī rén hòu rén yù wéi qī jué shèng shǒu wáng chāng líng zǎo nián pín kǔ zhǔ yào yī kào nóng gēng wéi chí shēng huó suì zuǒ yòu jìn shì jí dì chū rèn mì shū shěng jiào shū láng ér hòu yòu dān rèn bó xué hóng cí sì shuǐ wèi yīn shì bèi biǎn lǐng nán wáng chāng líng yǔ lǐ bái gāo shì wáng wéi wáng zhī huàn cén shēn děng rén jiāo wǎng shēn hòu kāi yuán mò fǎn cháng ān gǎi shòu jiāng níng chéng bèi bàng zhé lóng biāo wèi ān shǐ luàn qǐ bèi cì shǐ lǘ qiū xiǎo suǒ shā qí shī yǐ qī jué jiàn zhǎng yóu yǐ dēng dì zhī qián fù xī běi biān sài suǒ zuò biān sài shī zuì zhe yǒu shī jiā fū zǐ wáng jiāng níng zhī yù wáng chāng líng shī xù mì ér sī qīng yǔ gāo shì wáng zhī huàn qí míng shí wèi wáng jiāng níng yǒu wén jí liù juǎn jīn biān shī sì juǎn dài biǎo zuò yǒu cóng jūn xíng qī shǒu chū sài guī yuàn děng jì xù yuè dú

温馨提示：方向键左右(← →)前后翻页，上下(↑ ↓)上下滚用， 回车键：返回列表